Demografie maakt van voorspellers helderzienden. Toen ik die zin aan het begin van mijn carrière als financieel journalist eens zag langskomen in een column van een bekende fondsbeheerder, was ik onder de indruk van hoe simpel beleggen eigenlijk kan zijn. Op basis van de bevolkingssamenstelling en economische trends was van tevoren al zichtbaar dat het inwoneraantal in bijvoorbeeld opkomend Azië snel zou groeien. Het liet zich uittekenen dat die groep bovendien steeds welvarender zou worden. Als belegger hoef je dan alleen maar de aandelen te kopen van bedrijven die daarvan profiteren. Dan haal je gegarandeerd een mooi rendement, toch?
Fluitje van een cent
Je zou denken dat het voor beleidsmakers ook een fluitje van een cent zou zijn om aan de hand van demografie ervoor te zorgen dat de woningmarkt goed afgestemd blijft op de samenstelling van de bevolking. Iedereen die de afgelopen jaren wel eens een krant opensloeg, weet echter dat een tekort aan ouderenwoningen één van de belangrijkste reden is dat de Nederlandse huizenmarkt is vastgelopen. 40 procent van de 55-plussers denkt erover om te verhuizen naar een kleinere, levensloopbestendige woning. Dat bleek begin juni uit onderzoek van Vereniging Eigen Huis. Het aanbod van dit soort woningen is echter veel te klein. En dat is een gemiste kans. Zoals je in het onderstaande plaatje ziet, was in 2000 al te voorspellen dat het aantal 55-plussers dat te groot woont na het uitvliegen van de kinderen rond deze tijd flink zou gaan toenemen.
Bron: CBS
Mismatch blijft bestaan
Inmiddels is de overheid samen met de bouwsector hard aan het werk om in de periode tot 2030 een miljoen extra woningen te bouwen. Maar het is twijfelachtig of daarmee het probleem is opgelost. ABN Amro becijferde onlangs dat het aantal 65- tot 80-jarigen binnen twintig jaar met 0,6 miljoen stijgt naar 3,2 miljoen. Het aantal 80-plussers neemt met 0,7 miljoen toe naar 1,6 miljoen. Tenzij er alleen maar ouderenwoningen gebouwd worden, blijft de mismatch op de woningmarkt dus bestaan. Je hoeft geen helderziende te zijn om die voorspelling te doen.
Een gezinswoning: hoe doe je dat dan?
Maar wat betekent dit vooruitzicht voor iedereen die op zoek is naar een woning? De matige doorstroming in het segment gezinswoningen, gaat ervoor zorgen dat de krapte in dit segment waarschijnlijk langer aanhoudt dan in andere delen van de woningmarkt. Als (toekomstig) huizenzoeker valt daar weinig anders tegen te doen dan zo vroeg mogelijk zelf al vermogen gaan opbouwen, want met wat extra kapitaal maak je wat meer kans op de drukke huizenmarkt. Wanneer je nog een aantal jaar te gaan hebt, kan beleggen een goede keuze zijn voor vermogensopbouw. Maar dan niet in een fonds dat belegt aan de hand van demografie. Want je raadt het al: door de coronapandemie en wat verrassende beslissingen van Chinese beleidsmakers, bleek beleggen in bedrijven die profiteren van een groeiende middenklasse in Azië toch niet de succesformule te zijn waar de fondsbeheerder op hoopte.