Rekentools
Afspraak
Kennisbank
De krapte op de arbeidsmarkt geeft veel Nederlanders het vertrouwen om zich ondanks hogere rentelasten toch op de huizenmarkt te wagen. De opkomst van kunstmatige intelligentie is een signaal dat het niet vanzelfsprekend is dat de banen ook in de toekomst voor het oprapen liggen.
Veerkracht
De Nederlandse woningmarkt is een stuk veerkrachtiger dan veel economen dachten. In het tweede kwartaal stegen de prijzen toch maar weer met 2,8%, becijferde het NVM begin juli. Dat is een flinke opsteker als je bedenkt hoe hard de hypotheekrente is gestegen. Bij een rentevaste periode van tien jaar rekent de bank tegenwoordig een tarief van iets meer dan 4%. Twee jaar geleden was dat minder dan 1,5%. Bij een hypotheekbedrag van €400.000 – wat ongeveer de gemiddelde verkoopprijs is voor een bestaande woning – komen de rentelasten nu uit op ruim €1.300 per maand in plaats van minder dan €500.
Een kwestie van vertrouwen
Net als in de beleggingswereld, geeft het verleden ook in het echte leven geen garanties voor de toekomst. Er kan altijd iets gebeuren dat het vertrouwde patroon doorbreekt. Denk bijvoorbeeld maar eens aan de financiële crisis in 2008 en de Europese schuldencrisis die daar meteen op volgde. Hierdoor daalden de Nederlandse huizenprijzen in vijf jaar met een slordige 20%. Het gevaar op een nieuwe crisis zit altijd in een klein hoekje. Het grootste risico lijkt momenteel te schuilen in een grote verschuiving op de arbeidsmarkt.
Verschuiving op de arbeidsmarkt
Net als in de beleggingswereld, geeft het verleden ook in het echte leven geen garanties voor de toekomst. Er kan altijd iets gebeuren dat het vertrouwde patroon doorbreekt. Denk bijvoorbeeld maar eens aan de financiële crisis in 2008 en de Europese schuldencrisis die daar meteen op volgde. Hierdoor daalden de Nederlandse huizenprijzen in vijf jaar met een slordige 20%. Het gevaar op een nieuwe crisis zit altijd in een klein hoekje. Het grootste risico lijkt momenteel te schuilen in een grote verschuiving op de arbeidsmarkt.
300 miljoen banen
De opkomst van kunstmatige intelligentie trekt dit jaar veel aandacht. Nieuwe diensten zoals ChatGPT maken het leven een stuk makkelijker – en werknemers een stuk productiever. Zakenbank Goldman Sachs voorspelde al dat de wereldeconomie hierdoor het komende decennium met circa 7.000 miljard dollar extra kan groeien. Uit dezelfde analyse komt naar voren dat kunstmatige intelligentie het werk van 300 miljoen fulltime banen kan overnemen. Het is niet de eerste keer dat een nieuwe technologie de arbeidsmarkt flink opschudt. Denk maar aan de ontwikkeling van computers of de opkomst van het internet. Er is echter een belangrijk verschil.
Omschakeling gaat nu sneller
Het duurde vele jaren totdat werknemers echt effectief gebruik maakten van computers en totdat bedrijven alle mogelijkheden van het internet slim gingen benutten. Het inpassen van kunstmatige intelligentie gaat een stuk sneller. Met een paar kleine aanpassingen kunnen sommige taken binnen enkele weken al worden overgenomen door ChatGPT of soortgelijke diensten. En het ontwikkelen van speciale oplossingen voor meer complexe taken is soms een kwestie van maanden. Misschien worden dit soort columns over een paar kwartalen al geschreven door slimme software. Als zo’n verschuiving echt snel ontvouwt, is er veel minder tijd voor werknemers om zich te laten omscholen dan bij eerdere technologische doorbraken.
Uiteraard staat het absoluut niet vast dat de toekomstvisie van Goldman Sachs uitkomt. Maar voor potentiële huizenkopers is het verleden een belangrijke les dat het ondanks de goede situatie op de arbeids- en woningmarkt verstandig is om toch voldoende zekerheden in te bouwen bij het af- of oversluiten van een hypotheek.
Michiel Pekelharing is financieel en beleggingsjournalist. Deze column geeft zijn persoonlijke mening weer en is niet bedoeld als professioneel (beleggings)advies.
